Những nguyên tắc cần nhớ trong sơ cứu bệnh nhân đột quỵ não

Đột quỵ não là gì?

Đột quỵ não (hay còn gọi là tai biến mạch máu não) là tình trạng mất khả năng tưới máu cho các tế bào não do mạch máu não bị vỡ hay tắc nghẽn. Chính vì thế, cũng mất khả năng cung cấp oxy và đường cho chúng khiến các tế bào này bị tổn thương và có thể chết chỉ trong vài phút.

Đột quỵ là một tình trạng cấp cứu cần được sơ cứu đột quỵ não ngay và đưa đến cơ sở y tế điều trị càng sớm càng tốt. Càng để thời gian kéo dài, khả năng cứu sống người bệnh càng giảm đi đáng kể. Cho dù có thể cứu sống cũng để lại những di chứng vô cùng nặng nề.

Những dấu hiệu nhận biết đột quỵ não

Phải giành giật thời gian với tử thần để cứu sống bệnh nhân, vì thế khi gặp phải đột quỵ, ta cần phát hiện ra và sơ cứu đột quỵ não một cách nhanh nhất có thể. Dưới đây là bài kiểm tra F.A.S.T giúp đánh giá nhanh những biểu hiện của bệnh nhân đột quỵ. Nó được nghiên cứu và kiểm tra bởi các nhà khoa học đến từ Mỹ với kết quả chính xác lên đến 97%.

F – Face: Khuôn mặt

Đột quỵ sẽ gây liệt, yếu một số dây thần kinh, nhất là trên mặt. Khi đột quỵ xảy đến, dây thần kinh số III, VI, VII có thể bị tổn thương dẫn đến dấu lác mắt hay sụp mí. Do đó, khi nghi ngờ ai đó bị đột quỵ, bạn nên yêu cầu họ cười để xem có bị xệ hay lệch mặt không. Miệng của người đột quỵ thường bị méo sang một bên, nếp nhăn mũi má mờ, mắt sụp. Những dấu này biểu hiện rõ khi bệnh nhân cười, nhe răng.

A – Arm: Cánh tay

Đánh giá bệnh nhân có bị yếu hoặc liệt một bên hay không bằng cách yêu cầu bệnh nhân đưa hai tay lên cao. Kiểm tra xem họ có thực hiện nó một cách dễ dàng hay không. Người đột quỵ thường không thể nhấc cả hai tay lên do yếu, liệt cơ tay.

S – Speech: Lời nói

Biểu hiện thứ 3 của đột quỵ là rối loạn ngôn ngữ, nói khó, nói lắp. Vì vậy, chúng ta có thể kiểm tra tình trạng đột quỵ bằng cách đề nghị người bệnh lặp lại một cụm từ, một câu ngắn hoặc một câu đơn giản xem bệnh nhân có hiểu không, có lặp lại được không? Nhận xét giọng nói có bị đơ không?

T – Time: Thời gian

Đây là từ khóa không nhằm để kiểm tra nhưng nó nhắc nhở chúng ta về nguyên tắc tối khẩn cấp cứu người đột quỵ. Bệnh nhân cần được cấp cứu điều trị càng sớm càng tốt để tránh các hậu quả đáng tiếc. Khi xuất hiện các triệu chứng trên một cách đột ngột. Người nhà cần gọi cấp cứu ngay và ghi nhớ thời điểm phát bệnh để thông báo với nhân viên y tế.

Ngoài ra, một số người còn có những biểu hiện khác như rối loạn thị giác một hay hai bên (nhìn mờ, nhìn đôi,…), khó đi đứng, choáng váng, đau đầu không rõ nguyên nhân. Số khác thì lại mất thăng bằng, mất khả năng phối hợp động tác. Trong một số trường hợp, biểu hiện diễn ra âm thầm,rất khó để phát hiện.

Sơ cứu đột quỵ não cần làm gì?

Đột quỵ não để lại những gánh nặng về mặt gia đình, xã hội cũng như kinh tế rất lớn. Mức độ tổn thương của bệnh nhân sẽ phụ thuộc vào cách nhận biết và sơ cứu đột quỵ não khi cơn đột quỵ xảy ra. Nếu nhận biết càng sớm và xử lý kịp thời thì bệnh nhân sẽ được cứu sống khỏe mạnh, không để lại di chứng gì. Khi gặp một bệnh nhân đột quỵ, chúng ta cần phải:

Bước 1: Đỡ người bệnh không bị té ngã.

Gặp một trường hợp đột quỵ thì điều đầu tiên quan trọng nhất là đừng để người đó bị té chấn thương sọ não. Nhiều khi người bệnh chưa tử vong vì đột quỵ mà lại tử vong vì chấn thương sọ não. Nếu bạn đang ở ngay gần lúc bệnh nhân xảy ra đột quỵ não, hãy nhanh chóng đỡ lấy họ.

Bước 2: Tư thế người bệnh.

Để bệnh nhân nằm trên một mặt phẳng thẳng, hơi ngửa đầu và nâng cằm. Nếu người bệnh đang nghiêng đầu, có thể làm nghẹt đường thở thì ta chỉnh thẳng lại. Có thể kê một chiếc gối mỏng ngay dưới vai bệnh nhân. Như vậy họ sẽ tự động trở thành tư thế ngửa đầu nâng cằm.

Nếu bệnh nhân có kèm co giật, sùi bọt mép thì ta cho họ nghiêng người về bên phải. Điều này để tránh cho chất nôn và nước bọt chảy vào đường thở làm tắc đường thở của bệnh nhân. Nếu người bệnh nặng khó nâng được thì nâng đầu gối ở bên đối diện lên, sau đó đỡ vai và chân nghiêng lại. Lúc này ta sẽ nghiêng người bệnh nhân được dễ dàng hơn.

Bước 3: Gọi cấp cứu ngay.

Gọi ngay cho 115 để đưa người bệnh đến bệnh viện sớm nhất. Khi goi điện, nhớ cung cấp một số thông tin như địa chỉ ở đâu, có người bị đột quỵ, thời gian bị đột quỵ để nhân viên y tế nắm được tình hình. Vì chỉ cần thiếu oxy não 5 phút là đã có thể dẫn đến chết não.

Bước 4: Nới lỏng quần áo.

Nới lỏng quần áo để thông thoáng, người bệnh dễ thở hơn. Nới lỏng phần cổ áo của người bệnh, chỗ thứ hai là nới lỏng dây thắt lưng. Sau đó chờ đợi xe cấp cứu đến đưa bệnh nhân đến bệnh viện.

Những điều cần tránh khi sơ cứu bệnh nhân đột quỵ não

Thao tác sơ cứu đột quỵ não không hề phức tạp. Tuy nhiên, vẫn có một số sai lầm mà người dân thường mắc phải. Khi sơ cứu cho bệnh nhân đột quỵ não, cần đặc biệt lưu ý những điều sau để tránh lỡ mất quá nhiều thời gian cấp cứu hoặc tránh làm nặng thêm tình trạng của người đột quỵ:

– Không cạo gió.

– Không chích nặn máu mười đầu ngón tay.

– Di chuyển bệnh nhân ở tư thế nằm để tránh tụt kẹt não gây ngừng hô hấp, tuần hoàn.

– Không tự ý cho bệnh nhân ăn hoặc uống bất cứ thứ gì, kể cả thuốc hạ huyết áp.

– Không để nằm chờ xem bệnh nhân có khỏe lại không.

Chỉ một vài lưu ý nhỏ trong sơ cứu đột quỵ não, bạn đã có thể cứu sống bệnh nhân, giúp họ giảm bớt tỷ lệ mắc phải di chứng sau này. Hi vọng qua bài viết này của Doctor4U, bạn sẽ biết cách xử lý nhanh và chính xác nhất khi gặp phải một trường hợp đột quỵ não.

Hiện tại, Phòng khám bác sĩ gia đình Doctor4U đang triển khai các gói khám tiền hôn nhân nâng cao và cơ bản, với nhiều xét nghiệm kiểm tra bằng hệ thống trang thiết bị hiện đại cũng như đội ngũ bác sĩ đầy kinh nghiệm sẽ mang đến cho gia đình trẻ sự chuẩn bị tốt nhất.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng liên hệ Hotline: 0936.561.212 để đặt lịch khám hoặc truy cập Fanpage để theo dõi thông tin ưu đãi mới nhất: https://www.facebook.com/www.Doctor4U.vn.